‘Nederland wordt te klein, Veenendaal niet’

Wie denkt aan AXA, koppelt daar vaak het beeld aan van stevige sloten voor de fiets of het huis. Toch is dat lang niet het enige dat de marktleider op het gebied van veiligheid doet. Henk Sprakel en Menno Bouwens geven Business in Veenendaal een exclusief kijkje in de innovatieve keuken van één van Veenendaals grootste fabrikanten.

Op het bedrijventerrein van AXA Stenman pronken de namen van de divisies ‘HOME’ en ‘BIKE’ groot op de zijkant van de fabrieken. Hoewel AXA Stenman drie jaar geleden werd overgenomen door het Amerikaanse Allegion, is dat in Veenendaal nauwelijks zichtbaar. Het is nog altijd dezelfde fabriek als in 1962, toen AXA naar de Energiestraat verhuisde. We ontmoeten Menno en Henk in de showroom van de divisie ‘HOME’, waar alle innovatieve oplossingen voor in en rond het huis worden gepresenteerd. Het duurt niet lang voordat we worden gewezen op de ‘AXA Titan’. Het nieuwste scharnier van AXA heeft een geïntegreerd uniek vergrendelsysteem, waardoor een dievenklauw niet langer nodig is. “Scheelt een uitsparing in het kozijn”, vertelt Henk trots. “Daarnaast zijn er maar drie in plaats van vier of vijf scharnieren nodig, waardoor de montagetijd korter is. En het systeem voldoet natuurlijk aan alle eisen die het Politiekeurmerk Veilig Wonen (PKVW) stelt, want veiligheid is waar het bij AXA om draait.”

Productie in eigen beheer
AXA is bij het grote publiek bekend van de sloten die de onderneming produceert voor onder meer fietsen en ramen. Maar de sloten zijn slechts een onderdeel van een bredere productlijn. Naast sloten en scharnieren produceert AXA ook cilinders, deurbeslag en -strips voor de beveiliging van een woning, en verlichting en kettingkasten voor de fiets. “Allemaal in eigen huis”, licht Henk toe. “Het fabrieksterrein heeft een oppervlakte van zo’n vijf voetbalvelden bij elkaar. Ieder onderdeel wordt apart van elkaar in onze fabrieken geproduceerd en toegevoegd aan een geheel, dat uiteindelijk het eindproduct vormt. Een fantastisch proces dat door de automatisering steeds sneller verloopt. In 2018 hebben wij bijvoorbeeld meer dan 2 miljoen scharnieren geproduceerd. Een bizar aantal als je erover nadenkt. Ieder onderdeel is in deze fabriek van de band gerold en wordt nu ergens in de wereld gebruikt. Daar zijn we trots op.”

Robotisering
Zowel digitalisering als robotisering heeft in de loop der jaren veel verandering teweeggebracht binnen AXA. Positief en negatief, legt Henk uit. “De fabriek is grotendeels gemoderniseerd. De machines hebben het werk van mensen overgenomen. Zonder hadden we de crisis waarschijnlijk niet overleefd. Helaas hebben we daardoor in het verleden afscheid moeten nemen van een deel van het personeel. Dat heeft veel impact gehad. Nu zijn we weer aan het groeien. We zijn een groot bedrijf, maar wel met een Veenendaals karakter. Het personeel komt vrijwel allemaal uit de directe omgeving en we houden vast aan de lokale normen en waarden. De fabriek zou bijvoorbeeld vierentwintig uur per dag kunnen draaien, maar dat gebeurt niet. In Veenendaal is zondag een rustdag. Voor mens én machine.”

Thuisbasis Veenendaal
Drie jaar geleden werd AXA Stenman overgenomen door het Amerikaanse concern Allegion. Dat vereiste enkele aanpassingen, maar bood ook nieuwe kansen. “Met name op het gebied van export is de wereld een stuk kleiner geworden”, vertelt Menno. “Allegion bestaat uit verschillende merken met ieder een eigen expertise. We kunnen elkaar helpen door kennis te delen, maar ook door contacten uit te wisselen. Dat heeft ons in de afgelopen jaren al veel opgeleverd.”
Hoewel AXA openstaat voor de wereld, is de onderneming niet van plan om Veenendaal te verlaten. “Nederland wordt te klein, maar Veenendaal niet”, legt Henk uit. “Onze mensen komen hier vandaan. Waarom zouden we de fabrieken verhuizen als in Veenendaal alle kennis aanwezig is? Daarmee snijden we onszelf alleen maar in de vingers. We kunnen veel beter kijken naar nieuwe mogelijkheden voor export. Denk aan IJsland of de ABC-eilanden. Daar liggen voor ons voldoende kansen die we ook vanuit Veenendaal gemakkelijk kunnen coördineren. AXA gaat dus voorlopig niet weg.”

Huis op afstand openen
Niet alleen in Veenendaal, ook binnen de markt is AXA niet van plan om naar de achtergrond te verdwijnen. Een research en development team van AXA is continu bezig met het verbeteren van bestaande en het ontwikkelen van nieuwe producten.

“In Nederland gaat de adoptiefase van nieuwe producten sneller dan in de rest van Europa”, vertelt Menno. “AXA is trendsetter op het gebied van veiligheid. We blijven innoveren. Ook met het oog op de toekomst, want de markt verandert enorm. Zeker als het gaat om ‘smart’-oplossingen. Een sleutel is niet meer vanzelfsprekend. Je opent je huis tegenwoordig op afstand met een applicatie. Dat is erg handig, maar brengt ook risico’s met zich mee. Uiteenlopend van een verbindingsstoring tot een hacker die het signaal kopieert. Daar moet je als producent verantwoord mee omgaan. Consumenten beschouwen AXA als de veiligste keuze en vertrouwen ons met hun eigendommen. We zijn onze klanten daarom verplicht aan hun verwachtingen te voldoen en alleen de beste kwaliteit te leveren. We kunnen niet garanderen dat er nooit iets gebeurt, maar we kiezen wel altijd voor de veiligste weg.”

Geschiedenis van AXA
AXA is niet alleen één van de grootste, maar ook één van de oudste fabrikanten van Veenendaal. Onder leiding van de gebroeders Van Leeuwen werd het (toen nog) metaalbewerkingsbedrijf in 1902 opgericht. Op dat moment produceerden de gebroeders Van Leeuwen vanuit de fabriek aan de voormalige Schoolstraat van alles wat met ijzer te maken had, maar voornamelijk bedspiralen en kinderwagens. Een totaal andere markt dan waar zij nu honderd jaar later wereldwijd om bekend staan. In opdracht van een familielid ontwikkelden zij in de jaren ‘30 het allereerste fietsslot. Een nieuwe markt die na de wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog hard groeide. Tot de onderneming in 1962 verhuisde naar een andere locatie: een nieuwe fabriek aan de Energiestraat. Daar groeide AXA (toen nog ASSA) uit tot het bedrijf dat vandaag de dag bekendstaat als internationale speler op het gebied van veiligheid.

axasecurity.com